Celem badania omawianego w artykule jest ocena zróżnicowania krajów Unii Europejskiej pod względem stopnia wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT). Do analizy wybrano 15 wskaźników opisujących wykorzystanie ICT przez osoby fizyczne i gospodarstwa domowe. Dane pochodziły ze sprawozdań Głównego Urzędu Statystycznego oraz bazy Eurostatu i dotyczyły 2017 r. W analizie zróżnicowania zastosowano metodę analizy składowych głównych. Wykonano także analizę skupień za pomocą metody k-średnich.
Z badania wynika, że liderami w dziedzinie wykorzystania ICT są kraje skandynawskie i kraje Beneluksu. Wśród najniżej ocenionych znajdują się kraje południowej i południowo-wschodniej Europy oraz Polska.
analiza składowych głównych, metoda k-średnich, technologie informacyjno- -komunikacyjne, ICT
C38, O52
Bajdor, P. (2015). The Use of Information and Communication Technologies in Polish Companies in Comparison to Companies from European Union. Procedia Economics and Finance, 27, 702–712. DOI: 10.1016/S2212-5671(15)01051-5.
Baller, S., Dutta, S., Lanvin, B. (red.). (2016). The Global Information Technology Report 2016. Pobrane z: https://www.weforum.org/reports/the-global-information-technology-report-2016 .
Becker, J., Becker, A., Sulikowski, P., Zdziebko, T. (2018). ANP-based analysis of ICT usage in Central European enterprises. Procedia Computer Science, 126, 2173–2183. DOI: 10.1016/j.procs.2018.07.231.
Campisi, D., Nicola, A., Farhadi, M., Mancuso, P. (2013). Discovering the impact of ICT, FDI and human capital on GDP: a cross-sectional analysis. International Journal of Engineering Business Management, 5, 5–46. DOI: 10.5772/56922.
Czernyszewicz, E. (2008). Zastosowanie analizy głównych składowych do opisu konsumenckiej struktury jakości jabłek. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2(57), 119–127.
Dachin, A. (2015). IT clusters in the European Union and the location significance. Romania Journal of Regional Science, 9(1), 54–63.
Doong, S. H., Ho, S. (2012). The Impact of ICT Development on the Global Digital Divide. Electronic Commerce Research and Applications, 11(5), 518–533. DOI: 10.1016/j.elerap.2012.02.002.
Eriksson, L., Johansson, E., Kettaneh-Wold, N., Wold, S. (1999). Introduction to Multi- and Megavariate Data Analysis Using Projection Methods (PCA & PLS). Umea: Umetrics AB.
ESPON. (2007). Identyfikacja istotnych przestrzennie aspektow społeczeństwa informacyjnego, Projekt ESPON 1.2.3. Raport końcowy. Pobrane z: www.espon.eu.
European Commission. (2018). Digital Economy and Society Index 2018 Report. Pobrane z: https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/digital-economy-and-society-index-2018-report .
GUS. (2017). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2017 r. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2017-roku,2,7.html .
GUS. (2018). Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2014–2018. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-wyniki-badan-statystycznych-z-lat-2014-2018,1,12.html .
Hofman, A., Aravena, C., Aliaga, V. (2016). Information and Communication Technologies and Their Impact in the Economic Growth of Latin America, 1990–2013. Telecommunications Policy, 40(5), 485–501. DOI: 10.1016/j.telpol.2016.02.002.
Hotteling, H. (1933). Analysis of a Complex of Statistical Variables into Principal Components. Journal of Educational Psychology, 24(6), 417–441. DOI: 10.1037/h0071325.
Hotteling, H. (1936). Simplified Computation of Principal Components. Psychometrica, 1, 27–35. DOI: 10.1007/BF02287921.
ITU. (2017). Measuring the Information Society Report 2017. Pobrane z: https://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/publications/mis2017.aspx .
Jolliffe, I. T. (2002). Principal component analysis New York: Springer.Kaiser, E. A., Ruser, R. (2000). Nitrous oxide emissions from arable soils in Germany – An evaluation of six long-term field experiments. Journal of Plant Nutrition and Soil Science, 163, 249–260. DOI: 10.1002/1522-2624(200006)163:3%3C249::AID-JPLN249%3E3.0.CO;2-Z.
Kamińska, A., Andrejko, D. (2006). Zastosowanie analizy składowych głównych w badaniu wpływu nawilżania nasion łubinu żółtego odmiany radames na ich wielkość. Inżynieria Rolnicza, 7(82), 241–246.
Karczmarczyk, A., Wątróbski, J., Jankowski, J., Ziemba, E. (2019). Comparative study of ICT and SIS measurement in Polish households using a MCDA-based approach. Procedia Computer Science, 159, 2616–2628. DOI: 10.1016/j.procs.2019.09.254.
Kasprzyk, B. (2013). Klasyfikacja krajów UE-27 w zakresie poziomu rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Nierowności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 35, 237–251.
Kolasa-Więcek, A. (2012). Wykorzystanie metody PCA w analizie parametrów powiązanych z rolniczymi emisjami gazów cieplarnianych w Europie. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 57(1), 77–79.
Kos-Łabędowicz, J. (2017). Wykorzystanie ICT w wybranych państwach zachodniej hemisfery. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 336, 10–25.
Kowal, J., Paliwoda-Pękosz, G. (2017). ICT for Global Competitiveness and Economic Growth in Emerging Economies: Economic, Cultural, and Social Innovations for Human Capital in Transition Economies. Information Systems Management, 34(4), 304–307. DOI: 10.1080/10580530.2017.1366215.
Madon, S. (2000). The Internet and socio-economic development: Exploring the interaction. Information Technology & People, 13(2), 85–101. DOI: 10.1108/09593840010339835.
Misuraca, G., Codagnone, C., Rossel, P. (2013). From Practice to Theory and Back to Practice: Reflexivity in Measurement and Evaluation for Evidence-based Policy Making in the Information Society. Government Information Quarterly, 30, 68–82. DOI: 10.1016/j.giq.2012.07.011.
Morrison, D. F. (1990). Wielowymiarowa analiza statystyczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Olszak, C., Ziemba, E. (2011). The Use of ICT for Economic Development in the Silesian Region in Poland. Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management, 6, 197–216. DOI: 10.28945/1392.
Palvia, P., Baqir, N., Nemati, H. (2018). ICT for socio-economic development. A citizens’ perspective, Information & Management, 55(2), 160–176. DOI: 10.1016/j.im.2017.05.003.
Papaioannou, S. K., Dimelis, S. P. (2007). Information technology as a factor of economic development, evidence from developed and developing countries. Economics of Innovation and New Technology, 16(3), 179–194. DOI: 10.1080/10438590600661889.
Pearson, K. (1901). On lines planes of closest fit to a system of points in space. Philosophical Magazine, 2, 557–572. DOI: 10.1080/14786440109462720.
Pejić Bach, M. (2014). Exploring information and communications technology adoption in enterprises and its impact on innovation performance of European countries. Ekonomicky casopis, 62(4), 335–362.
Pejić Bach, M., Zoroja, J., Bosilj Vuksic, V. (2013). Review of corporate digital divide research:
A decadal analysis (2003–2012). International Journal of Information Systems and Project Management, 1(4), 41–55. DOI: 10.12821/ijispm010403.
Pick, J. B., Nishida, T. (2015). Digital divides in the world and its regions: A spatial and multivariate analysis of technological utilization. Technological Forecasting and Social Change, 91, 1–17. DOI: 10.1016/j.techfore.2013.12.026.
Rao, C. R. (1964). The Use and Interpretation of Principal Components in Applied Research. Sankhya (Series A), 26, 329–358.
Roztocki, N., Soja, P., Weistroffer, H. R. (2019). The role of Information and Communication Technologies in socioeconomic development: towards a multi-dimensional framework. Information Technology for Development, 25, 171–183. DOI: 10.1080/02681102.2019.1596654.
Roztocki, N., Weistroffer, H. R. (2016). Conceptualizing and researching the adoption of ICT and the impact on socioeconomic development. Information Technology for Development, 22(4), 541–549. DOI: 10.1080/02681102.2016.1196097.
Savulescu, C. (2015). Dynamics of ICT Development in the EU. Procedia Economics and Finance, 23, 513–520. DOI: 10.1016/S2212-5671(15)00552-3.
Schlichter, B. R., Danylchenko, L. (2014). Measuring ICT usage quality for information socjety building. Government Information Quarterly, 31, 170–184. DOI: 10.1016/j.giq.2013.09.003.
Szkudlarek, P., Milczarek, A. (2014). Rola społeczeństwa informacyjnego w kreowaniu zrównoważonego rozwoju. Ekonomia i Środowisko, 3(50), 231–242.
Talar, S., Kos-Łabędowicz, J. (2015). Unia Europejska wobec wyzwań rewolucji internetowej. Przegląd Zachodni, 1(354), 237–249.
Toader, E., Firtescu, B. N., Roman, A., Sorin, G. A. (2018). Impact of Information and Communication Technology Infrastructure on Economic Growth: An Empirical Assessment for the EU Countries. Sustainability, 10, 2–22. DOI: 10.3390/su10103750.
Tomaszewska, A. (2013). Dostęp do technologii informacyjno-komunikacyjnych w społeczeństwie informacyjnym. Przykład polskich regionów. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 290, 23–37.
Vicente, M. R., López, A. J. (2011). Assessing the Regional Digital Divide across the European Union-27, Telecommunications Policy, 35(3), 220–237. DOI: 10.1016/j.telpol.2010.12.013.
Wojnar, J. (2015). Tempo rozwoju ICT w Polsce oraz syntetyczna ocena dystansu Polski od krajów Unii Europejskiej w zakresie wykorzystania technologii informacyjnych. Nierowności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 44(4), cz. 2, 372–382. DOI: 10.15584/nsawg.2015.4.2.32.
Zamfir, I. C., Iordache, A. M. (2019). A view of ICT in Europe. Journal of Information Systems & Operations Management, 13(1), 170–178.
Zecevic, A., Radovic Stojanovic, J., Cudan, A. (2019). The use of Information and Communication Technologies by enterprises in the European Union Member countries. Economic Horizons, 21(3), 273–285. DOI: 10.5937/ekonhor1903281Z.
Ziemba, E. (2018). Synthetic Indexes for a Sustainable Information Society: Measuring ICT Adoption and Sustainability in Polish Enterprises. Information Technology for Management. Ongoing Research and Development, 311, 151–169. DOI: 10.1007/978-3-319-77721-4_9.
Ziemba, E. (2019). Synthetic Indexes for a Sustainable Information Society: Measuring ICT Adoption and Sustainability in Polish Government Units. Information Technology for Management: Emerging Research and Applications, 346, 214–234. DOI: 10.1007/978-3-030-15154-6_12.
Zoroja, J. (2015). Fostering Competitiveness in European Countries with ICT: GCI Agenda. International Journal of Engineering Business Management, 7, 1–8. DOI: 10.5772/60122.
Zoroja, J., Pejić Bach, M. (2016). Impact of Information and Communication Technology to the Competitiveness of European Countries – Cluster Analysis Approach. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 11(2), 1–10. DOI: 10.4067/S0718-18762016000100001.
